Dierenleed in kooien

In de Europese veehouderij leven jaarlijks honderden miljoenen dieren in kooien. Ze zitten ofwel hun hele leven, ofwel een groot deel van hun leven achter tralies. Ook in Nederland.

Een leven achter tralies is geen leven

Kippen, konijnen, kalveren, moedervarkens, kwartels, eenden en ganzen worden opgesloten in kooien. Ze hebben geen ruimte om te scharrelen, naar eten te zoeken, op een natuurlijke manier met soortgenoten om te gaan of om goed voor hun kleintjes te zorgen. Kortom alles wat een dierenleven de moeite waard maakt. De dieren hebben ernstige stress en frustratie en raken soms gewond.

Kippen

Veel mensen denken dat het houden van kippen in kooien na de afschaffing van de kale legbatterij in 2012 verleden tijd is. Helaas is niets minder waar. Nog altijd zit meer dan de helft van alle legkippen in Europa, ruim 211 miljoen, in krappe overvolle kooien.

 Deze zogenoemde ‘verrijkte’ kooien en koloniekooien zijn ietsje ruimer dan de kale legbatterij, maar de leefomstandigheden zijn nog altijd schrijnend. Dieren hebben minder dan twee A4-tjes ruimte en staan hun hele leven op draadgaas.

Ze hebben geen enkele ruimte voor hun meest basale natuurlijke gedrag: nooit kunnen ze scharrelen, fladderen, beschutting zoeken in een boom of naar zaden zoeken en pikken in de grond.

Er bestaan veel betere manieren om kippen te houden, zoals vrije uitloop of biologische. Toch leven ook in Nederland nog altijd meer dan 6 miljoen kippen in krappe kooien.

Lees hier meer over onze Nederlandse kooikipcampagne.

 Konijnen

Een vergeten slachtoffer van de vee-industrie is het konijn. Na de kip is het konijn het dier dat het meest wordt opgesloten in kooien in Europa: zo’n 110 miljoen konijnen zitten achter tralies. Ze worden gehouden voor hun vlees. Vooral in Italië, Frankrijk en Spanje worden veel konijnen gehouden.

 De dieren zitten in kale, krappe kooien. Ze staan hun hele leven op draadgaas dat in hun pootjes snijdt. De kooien zijn vaak zo laag dat de dieren niet rechtop kunnen staan. Belangrijk natuurlijk gedrag als huppelen, springen of graven is onmogelijk.

Ook in Nederland worden konijnen gehouden, zo’n 1,5 miljoen per jaar. Ongeveer de helft zit opgesloten in kooien. De kooien in Nederland zijn iets hoger en hebben een plastic matje. Een konijn kan er rechtop staan en een sprongetje maken. Maar van echt welzijn is geen sprake. 

 Het dierenleed in deze kooien is groot. Er bestaan betere systemen, zoals het parksysteem, waarbij de dieren in groepen leven in grotere ruimtes en afleidingsmateriaal hebben. Ook bestaan er in andere landen houderijen met een vrije uitloop naar buiten.

Lees hier meer over onze campagne tegen de konijnenkooien.

Zwangere moedervarkens

 Moedervarkens in de vee-industrie worden gehouden om zoveel mogelijk biggen voort te brengen, die vervolgens worden vetgemest voor hun vlees. Een moedervarken wordt voortdurend zwanger gemaakt en krijgt in haar leven ongeveer 80 biggetjes, waarvan ze er nooit een zal zien opgroeien. 

In de EU mogen moedervarkens een week voor de inseminatie en gedurende de eerste vier weken van hun zwangerschap vastgezet worden in 'ligboxen'. Dit zijn krappe stalen kooien waarin het dier nog geen twee stappen kan zetten en zich zelfs niet kan omdraaien. 

 Moedervarkens in ligboxen hebben geen enkele ruimte voor hun natuurlijke gedrag en sociaal contact met andere dieren is bijna onmogelijk. Dit veroorzaakt ernstige stress, frustratie, apathie en vaak abnormaal gedrag, zoals bijten op de stalen stangen of in de lucht (‘vacuüm kauwen’). Ook kunnen de botten verzwakken en komen infecties aan de urinewegen vaak voor. In Nederland is het gebruik van deze kooien enkel de eerste vier dagen van de zwangerschap toegestaan.

Moedervarkens met biggen

Kort voordat een moedervarken bevalt, wordt ze meestal vastgezet in een kraamkooi. Ook hierin kan ze slechts liggen of staan. Een moedervarken heeft een sterke natuurlijke drang om een nest te bouwen. Maar in de kale kooi heeft ze daar geen enkele ruimte of materiaal voor. 

 Varkenshouders zeggen vaak dat de kraamkooien nodig zijn om te voorkomen dat een moedervarken op haar biggen gaat liggen, waardoor deze dood gaan. Onderzoek wijst echter uit dat kraamhokken waarin de moedervarkens vrij kunnen bewegen goed mogelijk zijn zonder een hogere biggensterfte. In Europa wordt 87% van de ruim 12 miljoen moedervarkens vastgezet in kraamkooien, in Nederland 99% van de 1 miljoen dieren.

Kwartels 

Over de kwartel, het kleinste slachtoffertje van de vee-industrie, hoor je zelden. Toch leven er ruim 143 miljoen kwartels in de Europese vee-industrie. Vooral in Frankrijk, Spanje en Italië. Ze worden gehouden voor vlees en eieren. Het merendeel leeft opgesloten in krappe, overvolle kooien. 

 Omdat er geen specifieke wetgeving bestaat voor het welzijn van kwartels, zijn de leefomstandigheden vaak heel slecht. De dieren leven vaak in kale legbatterijkooien die voor kippen inmiddels wel verboden zijn.

Wanneer een kwartel gevaar voelt, vliegt ze veelal recht omhoog om te ontsnappen. In de stressvolle omgeving in de vee-industrie wordt deze natuurlijke schrikreactie snel uitgelokt. De vogeltjes slaan dan vaak met hun kop tegen de bovenkant van de kooi, wat tot verwondingen kan leiden.

Lees hier meer over kwartels.

Kalveren

Voor de productie van melk krijgen koeien elk jaar een kalf. De meeste van deze kalfjes worden direct na de geboorte weggehaald bij de moeder en in ongeveer 6 maanden vetgemest om te eindigen als kalfsvlees.

In sommige landen in de EU worden de kalfjes individueel opgesloten in krappe, kale hokken. De piepjonge, kwetsbare dieren staan alleen en kunnen amper bewegen. Liggen op de harde vloer in deze ‘kalverkooien’ is vaak pijnlijk.

In Nederland staan kalfjes de eerste weken van hun leven alleen, tussen stalen stangen. Vervolgens wordt deze ‘kooi’ weggehaald waarna ze in een kleine groep, meestal op een harde betonnen vloer staan en weinig ruimte hebben.

Eenden en ganzen 

Eenden en ganzen die voor de productie van foie gras gehouden worden, leven vaak de laatste weken van hun korte leven opgesloten in kooien. Ze worden dan onder dwang gevoerd, zodat hun lever opzwelt. Dit leidt tot hevig dierenleed: angst, pijn, ademhalingsproblemen en verwondingen. Veel dieren sterven voortijdig.

In Europa gaat het om zo'n 38 miljoen dieren, waarvan het grootste deel in Frankrijk. In Nederland komt deze praktijk niet voor.