Dit blog verscheen als opinie-artikel in De Gelderlander op 10 september 2015.

Internetmiljonair Kees Koolen heeft een vergunning aangevraagd om in het Gelderse Wichmond een megastal voor bijna 1500 koeien te mogen bouwen. Terecht maken omwonenden zich grote zorgen over de schadelijke gevolgen voor het landschap en het milieu. Maar dat is nog niet alles. Het welzijn van honderdduizenden dieren is in het geding.

Het gaat hier namelijk niet om een gewone veehouderij die melk produceert voor consumenten. Het belangrijkste doel is het fokken van embryo's die getransplanteerd worden in koeien op de gigafarm die Koolen in Brazilië wil bouwen. Alleen al in de eerste fase komen daar 100.000 melkkoeien. Het transplanteren van embryo's van melkkoeien is een relatief jonge methode om sneller dan langs de natuurlijke weg het vee te 'verbeteren', een mooi woord voor het fokken van koeien met een hogere melkproductie.

Medisch

Om dit doel te bereiken is een aantal (para)medische ingrepen noodzakelijk. Speciaal geselecteerde, hoogproductieve koeien krijgen hormonen toegediend om een hoge vruchtbaarheid te stimuleren. Ze worden kunstmatig bevrucht en onder plaatselijke verdoving worden - soms wel meer dan 10 – prille embryo's uit de baarmoeder gespoeld om daarna te worden ingevroren of direct te worden getransplanteerd in een draagmoeder. Al dit gesol met zwangerschappen is niet in het belang van de dieren, die immers niet ziek of onvruchtbaar zijn. Het dient slechts het belang van een hogere productie en méér winst. Alleen daarom al zouden deze ingrepen niet moeten worden gedaan.

Nakomelingen

Bovendien moeten we niet alleen kijken naar de koeien die de embryo's gaan produceren. Zij zullen immers enorm veel nakomelingen krijgen. Hoe zal het deze dieren vergaan, die in Nederland worden verwekt en in Brazilië worden geboren en gemolken? In de moderne melkveehouderij is de gemiddelde jaarproductie per koe al enorm opgevoerd, van zo'n 4000 per jaar in 1950 tot meer dan 8000 liter per jaar nu. De welzijns- en gezondheidsproblemen zijn groot. Iedereen die met een beetje aandacht kijkt naar de dieren in de wei heeft wel eens koeien gezien die door hun overvolle uiers nauwelijks normaal kunnen lopen, of die er uitgemergeld uitzien. Al hun energie gaat naar de productie van melk. Melkkoeien zijn de topsporters van de veehouderij. Volgens het wetenschappelijk panel van EFSA, de Europese Autoriteit voor voedselveiligheid, is het selectief fokken voor een hoge melkgift zelfs de belangrijkste oorzaak van gezondheidsproblemen. De wetenschappers melden een verhoogde kans op kreupelheid, op uierontsteking, op onvruchtbaarheid en op stofwisselingsstoornissen.

Verkeerde kant

Bedrijven als de megastal van Koolen zullen deze ontwikkelingen niet keren. Zij dragen niet bij aan een duurzame en diervriendelijkere veehouderij maar zullen daarentegen de trend naar verdere intensivering, die zo schadelijk is voor de dieren, voor mensen en milieu, juist versnellen. Daarmee sturen zij de veehouderij de verkeerde kant op. In plaats van duurzame, streekgebonden boerenbedrijven komt er een gesloten embryofabriek die dieren binnen houdt en superkoeien produceert voor Brazilië. Die weg moeten we in Nederland niet inslaan.

Embryofabriek voor superkoeien moet er niet komen