Mag de kip eindelijk uit de kooi?

Blog: Geert Laugs 3 december 2022

In december 2020 nam de Tweede Kamer met een ruime meerderheid een glasheldere motie aan. De Kamer verzocht de regering het houden van kippen in kooien 'zo snel mogelijk' uit te faseren¹. Nu, twee jaar later, is er nog niets gebeurd en dreigt deze opdracht uit het zicht te verdwijnen.

Veel mensen denken dat kooien voor legkippen in Nederland al lang verboden zijn, maar niets is minder waar. De traditionele legbatterij is inderdaad verboden, maar nog elk jaar slijten zo'n 4 miljoen kippen hun dagen in zogenaamde 'koloniehuisvesting'. In een kooi van zo’n 2,5 m2 zitten maar liefst ca. 30 kippen dicht op elkaar. Per dier is er minder dan anderhalf A-viertje ruimte ². Ze komen nooit buiten, kunnen nauwelijks met hun vleugels fladderen en er is vrijwel geen ruimte voor natuurlijk gedrag, zoals het nemen van een stofbad, of 's nachts op stok gaan.

Het is dan ook niet gek dat Duitsland, waar het systeem werd bedacht, al in 2015 besloot de koloniekooi te verbieden. Niet alleen vanwege het gebrekkige dierenwelzijn maar ook omdat Duitse boeren er geen toekomst in zien. Een kooi is immers een kooi en dat zal altijd op weerstand en afschuw blijven stuiten. Bovendien zijn er veel slimmere en diervriendelijkere houderijsystemen om tegemoet te komen aan de belangen van dieren én boeren.

Ondertussen werkt ook de EU aan het beëindigen van het gebruik van kooien in de veehouderij. Daarmee geeft de Europese Commissie gevolg aan de roep van 1,4 miljoen Europese burgers die in 2019 het Europees burgerinitiatief tegen de kooien steunden. Terwijl Duitsland niet schroomt in eigen land het voortouw te nemen, wachten opeenvolgende Nederlandse landbouwministers echter af. En dat terwijl ook meer dan 150.000 Nederlanders het burgerinitiatief steunden en de meerderheid van de Tweede Kamer zich luid en duidelijk uitsprak voor een einde aan kippenkooien.

In plaats van zelf met heldere voorstellen te komen voor de toekomst van de veehouderij laat de regering nu haar oren hangen naar een overleg van stakeholders dat in een 'convenant' moet gaan bepalen hoe een toekomstige 'dierwaardige' veehouderij er uit zal gaan zien. Vanwege de grote rol van de traditionele belangenbehartigers van de industriële veehouderij bij deze gesprekken moeten we vrezen dat het Nederlandse kooiverbod op de lange baan zal gaan.

Een omslag naar een kleinere, duurzame en veel diervriendelijkere veehouderij is echter onvermijdelijk. Het huidige op massaproductie gebaseerde systeem put natuurlijke bronnen uit, is schadelijk voor dieren en natuur en biedt kleinere boeren geen toekomst. In zo’n nieuwe en maatschappelijk breed geaccepteerde veehouderij is uiteraard geen plaats voor kooien. Ik doe daarom een dringend beroep op de traditionele landbouworganisaties die praten over het convenant om vooruit te kijken en niet krampachtig vast te houden aan een achterhaald houderijsysteem waarvoor veel betere alternatieven bestaan. Een spoedig verbod van de kippenkooien, overeenkomstig de wens van de Kamer, is dan een eerste en snel te realiseren stap op weg naar een dierwaardige veehouderij zonder kooien.

¹ https://www.tweedekamer.nl/kamerstukken/moties/detail?id=2020Z24269&did=2020D50976

² koloniekooi = tenminste 25.000 cm2 met tenminste 800 cm2 per kip