Machinale varkenshouderij

25-2-2014

BLOG: Geert Laugs - 25 februari 2014

Al jarenlang kijk ik gefascineerd naar korte filmpjes die in razend tempo laten zien hoe iets gemaakt wordt. Je kent het vast wel: allerlei onderdelen die automatisch gemaakt en op een lopende band in elkaar gezet worden. Voilá daar is alweer een nieuwe smartphone. Het is boeiend hoe de ‘vooruitgang’ allerlei spullen bereikbaar en betaalbaar maakt voor iedereen.

Maar er is een uitzondering. Mijn fascinatie voor de geautomatiseerde productie verandert al snel als het om dieren gaat. 'Dieren op een lopende band?' hoor ik je nu vragen: jazeker, dieren op een lopende band, dat bestaat ook. Levende dieren nog wel. Kijk maar eens naar dit filmpje waarin jonge kuikentjes via een lopende band in kratten belanden. Deze scene uit de film “Leef snel, sterf jong' roept steevast reacties van afschuw en ongeloof op bij het publiek. Maar het kan erger.

Hy-Care?

Eind vorig jaar presenteerde een Nederlands bedrijf het zogenaamde Hy-Care systeem voor varkens. In deze veefabriek komt de boer niet meer naar de stal om de biggen te 'verzorgen'. De varkens komen automatisch, op een soort lopende band, naar de boerderijmedewerker toe. De dieren leven namelijk niet in een traditionele stal, maar in een grote plastic bak. Vergelijk het maar met een witte badkuip, waarin moeder zeug met haar kroost leeft. Ze worden automatisch gevoed, door computers in de gaten gehouden en wanneer gewenst op een karretje op een lopende band naar de boerderijmedewerker gereden. Deze 'verzorgt' of 'behandelt' hen vervolgens, waarmee niets anders bedoeld is dan bijvoorbeeld het afknippen van de staart, het toedienen van injecties of castratie. Om de 'verzorger' makkelijker bij de dieren te kunnen laten komen wordt de bak eenvoudig in diens richting gekanteld.

De firma die dit alles bedacht heeft bestaat het om dit systeem niet alleen innovatief te noemen (wat overigens klopt), maar ook hygiënisch, goed voor de gezondheid en zelfs duurzaam en diervriendelijk. Je moet maar durven! Het is namelijk moeilijk voor te stellen hoe dit hi-tech systeem ook maar in het minst tegemoetkomt aan de behoeften van de dieren.

Diervriendelijk?

Kunnen de varkens in de plastic bakken hun omgeving verkennen? Is er daglicht? Is er strooisel of ander materiaal om te verkennen, te wroeten en te spelen? Ik vrees dat we al deze vragen met nee moeten beantwoorden en dat we hier te maken hebben met een extreem voorbeeld  van het perverse denken dat aan de vee-industrie ten grondslag ligt. Dieren worden niet in hun waarde gelaten, maar in een onnatuurlijke omgeving behandeld als een ding dat door de eigenaar naar believen kan worden aangepast omwille van het eigen winstbejag. Is dat diervriendelijk?

Duurzaam?

En duurzaam? Wellicht maakt een hi-tech stal het mogelijk mest beter te verwerken en de vervuiling van lucht en water te beperken. om een veehouderijsysteem duurzaam te noemen moeten we niet alleen kijken naar de effecten ter plaatse. Wat te denken van het feit dat het veevoer meestal uit verre landen komt, dat er veel landbouwgrond voor gebruikt is en dat graan en soja die voor veevoer gebruikt worden, beter benut kunnen worden voor directe consumptie door mensen? Als we het zo bekijken is ook deze vorm van intensieve veehouderij allerminst duurzaam: ze verbruikt meer waardevolle eiwitten en calorieën dan ze oplevert.

Duurzaamheid is echter meer dan rekensommetjes over vervuiling en efficiënt gebruik van grondstoffen. Respect voor de natuur en voor dieren maken er integraal deel van uit. Een systeem dat dieren op de lopende band zet, hen behandelt als industriële producten en hun eigenwaarde niet respecteert is niet duurzaam en zeker niet diervriendelijk, ook al heeft het nog zo'n mooie naam!

Geert Laugs - Directeur Compassion in World Farming Nederland