Klopnummeren, koudmerken, geboortekrik: kent u die woorden? Het zijn vaktermen uit de vee-industrie, waarvan je maar liever niet wil weten wat ze betekenen. Maar als de dieren je aan het hart gaan, kom je ze vroeg of laat tegen en ontkom je niet aan de huivering als je je realiseert over welke praktijken het gaat.

‘Eendagskuiken’ is ook zo’n woord en daar wil ik het nu over hebben, want er is de laatste tijd veel over te doen. Een eendagskuiken is een haantje van het legras, dat direct nadat het uit het ei is gekomen wordt gedood. In de vee-industrie worden dieren namelijk speciaal gefokt voor het doel dat mensen voor hen bedacht hebben. Legkippen zijn er om veel eieren te leggen. Zij zijn slanke atletes, die elke dag moeten presteren (een ei leggen) en niet snel groeien. Vleeskuikens zijn juist wel gefokt om snel te groeien, zodat ze veel vlees opleveren. Niet voor niets worden ze ook wel ‘plofkip’ genoemd. De haantjes van het legras leggen echter geen eieren en groeien niet snel genoeg om rendabel te zijn als vleeskip. Direct na het vaststellen van het mannelijke geslacht, belanden ze in een bak met dodelijk gas. Of anders wel in een hakselaar, een apparaat dat hen razendsnel in stukjes hakt. Zo vinden elk jaar, alleen in Nederland al tientallen miljoenen haantjes een vroege dood.

Onethisch

Velen zijn het erover eens dat deze praktijk onethisch is en daarom is in opdracht van de staatssecretaris van Landbouw en de Tweede Kamer gezocht naar een oplossing. Dat is mooi, maar omdat Nederland een koopmansland is (en één van de grootste exporteurs van eieren en kippenvlees), moest de winst wél overeind blijven. Zo kon het gebeuren dat de meest voor de hand liggende oplossing buiten beschouwing bleef. Dat is het in leven laten van de haantjes, en het voor lief nemen van een wat hogere prijs voor hun vlees, zoals nog niet zo lang geleden gebruikelijk was. Ook het fokken van een zogenaamde ‘combi-kip’, die als legkip en als vleeskip rendabel zou kunnen zijn, werd te duur gevonden.

‘Oplossingen’

In plaats daarvan verliezen wetenschap en industrie zich in allerlei gekunstelde en technologische ideeën: genetische manipulatie waardoor eieren met mannelijke kuikens oplichten als ze onder een speciale lamp worden gehouden, methodes waardoor alleen eieren met vrouwelijke kuikens worden gelegd en een techniek die het mogelijk maakt in het ei te kijken om te voorkomen dat eieren met mannelijke kuikens uitkomen. Al deze technieken passeerden de revue en de laatste lijkt het nu, met steun van de Dierenbescherming, te gaan winnen. Deze methode is beter voor het welzijn van de dieren, omdat ze stress en pijn bij het doden van de kuikens voorkomt. Voor het ethische probleem, dat dieren het recht op leven wordt ontzegd, biedt ze echter geen oplossing.

Dilemma

Het massaal doden van eendagskuikens is een sprekend voorbeeld van de dilemma’s die de industriële veehouderij oproept. Kiezen we voor een principiële houding, door bijvoorbeeld geen vlees (en in dit geval: geen eieren) meer te eten? Of nemen we genoegen met een aanpak die het dierenleed zoveel mogelijk reduceert, maar het ethische probleem laat bestaan?

Doorbraak

Ik kies ervoor dit dilemma niet te accepteren, maar te doorbreken. We moeten overschakelen op een andere manier van voedselproductie, zonder vee-industrie. Wanneer zo’n nieuw voedselsysteem dierlijke producten levert, zijn die niet afkomstig van dieren die leefden in kooien of die via fokkerij en lichamelijke ingrepen werden aangepast aan de economische doelen van mensen. We moeten dieren behandelen met compassie en respect en hun een leven gunnen dat recht doet aan hun natuurlijke behoeften!

Kijk jij in het ei?